Kolejny rekord upraw roślin GM na świecie

Organizacja ISAAA (International Service for the Acquisition of Agri-biotech Applications) opublikowała raport na temat statystyk upraw roślin genetycznie modyfikowanych za lata 1996-2017. Zebrane dane świadczą o tym, że GMO cieszy się niezmiennie wysoką popularnością wśród rolników, którzy odnoszą wymierne korzyści.

W 2017 r. areał upraw roślin GM wyniósł 189,8 mln ha. W stosunku do 2016 r. odnotowano wzrost o 3 proc. – o 4,7 mln ha. Aby uzmysłowić sobie, jak duże są to liczby, warto odnieść je do powierzchni naszego kraju, która wynosi 31 mln ha. GMO uprawiano w 24 państwach (o dwa mniej w stosunku do 2016 r. – z zestawienia wypadły Czechy i Słowacja). Wzrost powierzchni upraw w stosunku do 2016 r. spowodowany jest zwiększeniem areału roślin GM w takich państwach jak USA (o 3 proc.), Kanadzie (18), Brazylii (2), Indiach (6) czy Pakistanie (3). Należy oczekiwać, że trend wzrostowy utrzyma się w kolejnych latach – kolejne kraje planują w niedługim czasie rozpocząć uprawy roślin GM na swoim terytorium, np. Etiopia, Kenia, Bangladesz.

Liderem są Stany Zjednoczone – 75 mln ha, co stanowi 40 proc. całkowitego areału upraw GMO na świecie. Kolejne państwa to Brazylia (50,2 mln ha), Argentyna (23,6 mln ha), Kanada (13,1 mln ha) oraz Indie (11,4 mln ha). W Unii Europejskiej tylko dwa państwa uprawiają GMO, dokładniej kukurydzę odporną na szkodniki (tylko taka odmiana jest dopuszczona do uprawy na terenie UE) – na łącznej powierzchni 131 535 ha (spadek o 4 proc. w stosunku do 2016 r.).

W odniesieniu do gatunków zdecydowanie najwięcej uprawia się soi GM – 94,1 mln ha, co stanowi aż 50 proc. areału upraw GMO. Kolejne to kukurydza – 59,7 mln ha (31 proc.), bawełna – 24,1 mln ha (13) i rzepak – 10,2 mln ha (5). Porównując te liczby z całkowitym areałem upraw tych gatunków na świecie (knonwencjonalne + GMO), to odmiany GM stanowią 80 proc. (bawełna), 77 proc. (soja), 32 proc. (kukurydza) i 30 proc. (rzepak). Uprawia się też takie gatunki jak burak cukrowy, lucerna, papaja, bakłażan, ziemniaki, kabaczek czy jabłka.

Do „ciekawszych” uprawianych roślin GM należy ziemniak Innate, który uprawiany był na powierzchni 1658 ha w USA i Kanadzie, oraz jabłka Arctic Apples – 101 ha w USA. W Bangladzeszu na powierzchni 2400 ha uprawiany jest bakłażan Bt odporny na szkodniki i jest to wzrost w stosunku do 2016 r. o 242 proc. W tym kraju bakłażan Bt jest wprowadzany do uprawy stopniowo i jest to kontrolowane przez państwowy instytut. Niemniej należy się spodziewać dalszego dynamicznego wzrostu areału uprawy tej rośliny.

Uprawiane GMO w 2017 r. to głównie rośliny z odpornością na herbicydy (HT) – 47 proc. Coraz większą popularność zdobywają odmiany typu „stack” – 41 proc. – czyli z więcej niż jednym rodzajem modyfikacji/cechy, np. z odpornością na szkodniki i herbicyd.

Powyższe liczby świadczą o dużej popularności GMO wśród rolników. W każdym z państw, w którym nie tworzy się dyskryminujących technologię barier (tak jak to się dzieje w UE), areał upraw roślin GM bardzo szybko wzrasta. Wynika to z faktu, iż przynoszą rolnikom znaczące korzyści ekonomiczne – w innym razie nie byłyby tak popularne.

Jednak uprawa GMO to także ogromne korzyści dla środowiska. Uprawa roślin genetycznie modyfikowanych przyczyniła się do wyprodukowania w latach 1996-2016 dodatkowych 657,6 mln kg produktów rolnych. W praktyce oznacza to tylko tyle, że gdyby chcieć wyprodukować taką ilość za pomocą konwencjonalnych odmian, należałoby wykarczować ok. 183 mln ha lasów pod uprawy – co oznaczałoby małą katastrofę ekologiczną.

Dzięki GMO znacząco zmniejszyło się zużycie pestycydów. Szacuje się, że w wyniku uprawy roślin GM w latach 1996-2016 zużyto o 671 mln kg mniej substancji czynnych pestycydów, co oczywiście jest znaczącą korzyścią dla środowiska. Ale GMO to także mniejsza emisja CO2 do atmosfery, wynikająca z ogrniaczenia zabiegów agrotechnicznych przy ich uprawie. Szacuje się, że w samym 2016 r. wyemitowano o 27,1 mld kg mniej CO2 dzięki uprawie genetycznie modyfikowanych roślin. To tak jakby zdjąć z naszych ulic 16,7 mln samochodów.

Global Status of Commercialized Biotech/GM Crops: 2017