Komary GM mogą pomóc w walce z pandemią wirusa Zika

W ostatnim czasie media poświęcają wiele uwagi szerzącej się epidemii powodowanej przez wirus Zika. Jak to w tego typu przypadkach bywa, ludzkość nie posiada narzędzi, aby skutecznie zwalczyć epidemię.

Wróć. Ludzkość ma takie narzędzia, ale nie chce z nich korzystać, skazując tysiące, a niekiedy miliony osób na cierpienie. Tak, oczywiście mowa o GMO.Wirus gorączki Zika pojawił się w Ameryce Płd. w 2014 r. i w chwili obecnej rozprzestrzenił się na 24 państwa tego regionu, a przypadki zakażenia odnotowano także w Europie (m.in. Francja, Holandia, Dania) oraz USA.

Wirus nie jest wyjątkowo groźny. Tylko u 20 proc. zakażonych występują objawy kliniczne podobne do objawów gorączki krwotocznej zwanej Dengą, jednak choroba przebiega znacznie łagodniej. Złą sławę wirus Zika zyskał po tym, jak powiązano zakażenia ciężarnych matek z występowaniem małogłowia u noworodków w jednym z brazylijskich miast. Mimo że nie ma jednoznacznych dowodów, że to Zika odpowiada za powstawanie małogłowia, eksperci zalecają ostrożność i ostrzegają przed pandemią. WHO alarmuje, ze do końca roku nawet 4 miliony osób mogą zostać zarażone tym wirusem.

Wirus Zika jest roznoszony przez komary Aedes aegypti, które w klimacie podzwrotnikowym mają doskonałe warunki do rozwoju. Nie dysponujemy szczepionką ani lekami, które pomogłyby w walce z pandemią. Dysponujemy jednak genetycznie modyfikowanymi organizmami, a dokładniej komarami GM. Modyfikowane komary, które mogą przyczynić się do ograniczenia populacji komarów roznoszących wirusa Zika, zostały stworzone przez brytyjską firmę Oxitec. Co najważniejsze, już w kwietniu 2015 roku, podczas doświadczeń z komarami GM, wykazano, że uwalnianie milionów osobników do środowiska doprowadziło do zmniejszenia populacji komarów Aedes aegypti o ponad 82 proc. Doświadczenia prowadzono w dystrykcie Piracicaba w Brazylii.

W zwiazku z wystąpieniem pandemii Zika w Brazylii władze dystryktu Piracicaba nawiązały współpracę z Oxitec. Firma ma wyprodukować miliony komarów GM, które mają ochronić 300 tys. mieszkańców regionu przed zakażeniem. Lokalne władze liczą, że uwalnianie modyfikowanych komarów powtórzy sukces analogicznego projektu realizowanego z tą samą firmą. W zeszłym roku Oxitec wypuścił do środowiska miliony komarów GM, które miały pomóc w walce z dengą. Według danych władz w 2015 r. odnotowano tylko jeden przypadek dengi, podczas gdy jeszcze rok temu było ich ponad 133.

Przeciwnicy wypuszczania sterylnych komarów do środowiska nie akceptują tego typu metod, ponieważ uważają, że nie da się przewidzieć skutków ograniczania liczebności populacji komarów roznoszących wirus Zika. Zapominają jednak o tym, że gatunek ten jest organizmem zawleczonym do Brazylii przez człowieka i nie jest naturalny dla tego regionu świata. Zapominają również, że uwalnianie sterylnych owadów do środowiska jest techniką walki z niebezpiecznymi insektami stosowaną od dziesięcioleci i nie pojawiła się ona wraz z rozwojem owadów GM.

Czy komary GM będą wykorzystane do walki z pandemią wirusa Zika? Miejmy nadzieję, że tak. Dotychczas wykonane doświadczenia wykazały jednoznacznie, że jest to metoda wysoce efektywna. Szczęśliwe dla Brazylijczyków władze kraju należą do otwartych na wykorzystanie GMO, więc być może komary GM zostaną wykorzystane na szerszą skalę. Tylko czy pozostałe kraje pójdą tym samym przykładem? Wydaje się, że ruch anty-GMO będzie się starał utrudnić to w każdy możliwy sposób.