Ziemniak „cud”, choć nie do końca

Przyznaję, zdarza mi się spożywać tzw. „niezdrową” żywność w postaci frytek albo chipsów. Czy jest sposób, by były one choć odrobinę zdrowsze? Owszem. Firma J.R. Simplot Company (USA) otrzymała właśnie zgodę Departamentu rolnictwa na komercjalizację ziemniaków Innate [1]. Podczas obróbki cieplnej ziemniaków Innate powstaje znacznie mniej akrylamidu.

Związek ten jest neurotoksyną i potencjalnym kancerogenem (choć dowiedziono tego tylko na zwierzętach laboratoryjnych). Ziemniaki Simplot opisywałem bardziej szczegółowo w jednym z poprzednich wpisów: Zdrowsze (trochę) frytki i chipsy dzięki GMO.

Ziemniaki Innate to nie tylko mniej szkodliwego akrylamidu, ale również korzyści dla środowiska wynikające z drugiej jego cechy – ograniczonego brązowienia. Znany każdemu konsumentowi efekt czarnienia ziemniaków jest przyczyną znacznych strat bulw już od etapu przechowywania. Szacuje się, że gdyby wszystkie uprawiane w USA ziemniaki (łącznie 18 mln ton) były odmianami Innate, to w wyniku ograniczenia strat zmniejszyłyby się koszty produkcji o 90 mln dol.; zużycie wody spadłoby o ok. 25 mld litrów; o 27 mln kg zmniejszono by emisję CO2 (Rysunek 1).

Ziemniaki Innate wydają się rewelacyjną alternatywą do obecnie uprawianych odmian. I gdyby nie pewien drobny szczegół, chyba każdy rozsądnie myślący człowiek przyklasnąłby pomysłowi jak najszerszemu stosowaniu produktów żywnościowych powstałych z ziemniaków Innate? Niestety, ziemniak Innate jest tzw. GMO, czyli organizmem genetycznie modyfikowanym.

Ziemniaki Innate posiadają wszelkie niezbędne cechy, by zostać zaakceptowane przez organizacje anty-GMO. Jest to produkt niosący bezpośrednie korzyści konsumentom, a nie spełniającym oczekiwania rolników. Ich uprawa może przyczynić się do zmniejszenia negatywnego oddziaływania na środowisko. Można znacznie ograniczyć marnowanie żywności (tak głośny w ostatnich czasach temat). Nie zawiera on żadnych „obcych genów” pochodzących od niespokrewnionych gatunków (wykorzystano dodatkowe kopie genów ziemniaka). A co chyba najważniejsze, został opracowany przez niezależną firmę niezwiązaną ze znienawidzonymi gigantami branży agrobiotechnologicznej.

Wszystkie powyższe zalety jednak nie trafiają do organizacji zwalczających GMO. Najbardziej wpływowa z nich Center For Food Safety (CFS) całkowicie odrzuca nowe odmiany ziemniaka ponieważ: „nie wiadomo, czy obserwowana redukcja ilości akrylamidu odniesie pozytywny skutek dla zdrowia, ponieważ substancja ta jest obecna również w innych produktach spożywczych” [2]. Dowiadujemy się również, że „poza tym smażone ziemniaki stanowią zagrożenie dla zdrowia również z innych powodów”. Reasumując. Co z tego, że ziemniak Innate może potencjalnie zmniejszać ryzyko zachorowania na raka, skoro inne produkty nadal zawierają akrylamid, a poza tym są ważniejsze problemy do rozwiązania.

Reakcja CFS – organizacji, która w swej nazwie zawiera słowa wskazujące, że zależy jej na bezpieczeństwie żywności (sic!) – mnie nie dziwi. Nawet gdyby jeden ziemniak Innate miał rozwiązać wszystkie problemy naszego świata, od likwidacji głodu po globalne ocieplenie i kryzys finansowy, to i tak znalazłby się jakiś powód, by powiedzieć stanowcze NIE.

Ciekawym aspektem związanym z ziemniakami Innate jest to, że firma J.R. Simplot jest głównym dostawcą frytek dla sieci McDonalds. Przedstawiciele sławnej sieci fast-foodów szybko zareagowali na pierwsze internetowe insynuacje, że od teraz będą truć swoich klientów GMO i oświadczyli, że nie będą sprzedawać w swych lokalach frytek zrobionych z zamienników Innate [3]. Lepiej truć akrylamidem, niż stać się obiektem ataków organizacji anty-GMO, które nie raz udowodniły, że potrafią prowadzić skuteczny czarny PR.

1 – U.S.D.A. Approves Modified Potato. Next Up: French Fry Fans
2 – The Environmentally Friendly Potato Environmentalists Can’t Love
3 – McDonald’s not interested in GMO potatoes