Moda genetycznie modyfikowana

Dzisiejszy wpis to kolejna cegiełka, którą dokładam do tematu pt.: „niekonwencjonalne wykorzystanie organizmów genetycznie modyfikowanych”.

W nietuzinkowym zastosowaniu nowoczesnych technologii Japończycy zawsze plasowali się w czołówce, nie raz zaskakując świat swymi „dziwacznymi” pomysłami. Tym razem być może zdziwią państwa dokonania naukowców z Narodowego Instytutu Nauk Agrobiologicznych w Japonii. Zespół pod kierownictwem Toshiki Tamura opublikował 12 czerwca 2013 r. publikację, w której donoszą o metodzie produkcji fluorescencyjnych włókien jedwabiu. Dokonano tego poprzez genetyczną modyfikację jedwabników. Jak twierdzą pomysłodawcy badań, świecące w ciemnościach włókna mogą być wykorzystywane w przemyśle tekstylnym oraz medycynie.

Możliwości zastosowania wynalazku japońskich uczonych zaprezentowane zostały przez projektanta mody – Yumi Katsurę, specjalizującego się w projektowaniu sukni ślubnych. Pan Katsura zaprojektował i wykonał kilka sukni z użyciem świecącego jedwabiu, a efekt można podziwiać na poniższych zdjęciach (Rys. 1 i Rys. 2). Państwa ocenie pozostawiam urodę projektów, niemniej być może w takim kraju jak Japonia, fluoryzujące suknie ślubne zyskają popularność?

W jaki sposób uzyskano fluorescencyjne włókna? Połączono ze sobą naturalnie występujące geny/białka z różnych organizmów. Zaczęto od fibroiny, czyli głównego budulca jedwabiu. Sama fibroina nie świeci, dlatego naukowcy zaprojektowali odpowiednie konstrukty, które wprowadzali do genomu owadów. W konstruktach tych sekwencji białka fibroiny „towarzyszy” sekwencja DNA, kodująca białko fluorescencyjne. W ten sposób powstaje białko fuzyjne, które nadal jest budulcem włókien lecz zyskuje nową właściwość – „świeci”. Zaprojektowano trzy konstrukty, których ekspresja dawała w efekcie włókna o trzech kolorach (Rys. 3). Czerwony i pomarańczowy jedwab uzyskano dzięki wykorzystaniu genów koralowców (Discosoma i Fungia concinna). Zielony kolor włókien to zasługa białka fluoresencyjnego, kodowanego przez gen meduzy.

Naukowcy wyhodowali ponad 20000 jedwabników, w których zachodziła ekspresja fibroiny wraz z białkiem fluorescencyjnym. To pozwala na wydajną produkcję jedwabiu w trzech kolorach. Badacze musieli zmodyfikować nieco technologię jego pozyskiwania. Standardowa procedura wymaga zastosowania wysokich temperatur, a w takich warunkach białka fluorescencyjne ulegają denaturacji. Opracowana metoda, choć nieco kosztowniejsza, zapewnia wydajną produkcję włókien.

Tak więc, proszę nie zdziwić się, gdy goszcząc na zabawie weselnej, spostrzegą państwo, że suknia panny młodej „świeci”. Najprawdopodobniej nie będzie to efekt uboczny działania zbyt dużej dawki alkoholu etylowego, a raczej zasługa pomysłowości japońskich naukowców. Nie należy też uciekać, wydaje się, że tego typu zrekombinowany jedwab, nie powinien stanowić zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi.

Colored Fluorescent Silk Made by Transgenic Silkworms