Top 3 wydarzenia miesiąca
1. Po histerii wywołanej przez publikację Pana Seraliniego, głos zabrali specjaliści, naukowcy, eksperci oraz agencje bezpieczeństwa żywnościowego.
– Europejska Agencja ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) skrytykowała badanie przeprowadzone przez Pana Seraliniego, które zakwestionowało bezpieczeństwo żywności modyfikowanej genetycznie (GMO). W swoim wstępnym raporcie Agencja stwierdziła, że badanie to nie miało „wystarczającej jakości naukowej” KLIK PL,
– Sześć komitetów naukowych we Francji stwierdziło, iż badania prof. Seraliniego nie pozwalają na wyciągnięcie żadnych wiarygodnych wniosków, wytykając jednocześnie błędy w zaplanowaniu i analizie wyników KLIK PL,
– Dwie francuskie instancje ds. bezpieczeństwa sanitarnego – Wysoka Rada ds. Biotechnologii (HCB) i Krajowa Agencja Bezpieczeństwa Sanitarnego (ANSES), odrzuciły wnioski prof. Gilles-Erica Seraliniego,
– Duńska Agencja Bezpieczeństwa Żywnościowego (DTU) oraz jej odpowiednik w Holandii (RIVM), Niemczech (BfR) oraz Australii i Nowej Zelandii (FSANZ) także zgadzają się z opinią naukową EFSA,
– Wnioski z publikacji Pana Seraliniego podważyła również organizacja naukowców VIB (zrzeszająca 1200 naukowców z ponad 60 krajów) KLIK.
2. Indie. Panel techniczny powołany przez Sąd Najwyższy, złożony z pięciu naukowców z doświadczeniem w rolnictwie, wzywa do nałożenia 10-cio letniego moratorium na prowadzenie testów polowych transgenicznych roślin w Indiach KLIK. Opinia wywołała wiele kontrowersji. Jeśli Sąd Najwyższy podzieli zalecenia panelu technicznego (zapewne tak), będzie to oznaczać zablokowanie na co najmniej 10 lat badań naukowych nad transgenicznymi odmianami. Więcej na ten temat w dziale Świat.
3. Naukowcy podważają wnioski wysnute przez Charles’a Benbrook’a – naukowca, przeciwnika GMO i eksperta organizacji The Organic Center, jakoby uprawy GMO doprowadziły do znacznego wzrostu zużycia herbicydów oraz przyczyniły się do powstawania „superchwastów” KLIK1, KLIK2, KLIK3.
Szczególnie polecam recenzję wykonaną przez trzech wybitnych naukowców (z dziedziny ekonomiki rolnictwa, genetyki i hodowli roślin) KLIK.
Doniesienia naukowe/Publikacje/Raporty
1. Wpływ kukurydzy MON810 na zdrowie loch podczas ciąży oraz okresu laktacyjnego – publikacja w czasopiśmie PLoS KLIK. Badania wykazały, iż spożywanie transgenicznej kukurydzy nie stwarza dodatkowego ryzyka dla tych zwierząt. Nie stwierdzono również żadnych reakcji alergicznych.
2. Na wniosek Komisji Europejskiej panel naukowy EFSA uaktualnił opinię dotyczącą transgenicznej kukurydzy MON1507 KLIK. Naukowcy przeanalizowali 61 doniesień naukowych odnośnie ryzyka dla zdrowia oraz 34 doniesienia o wpływie na środowisko z lat 2005-2012. EFSA nie odnalazła żadnych dowodów naukowych świadczących o ryzyku dla zdrowia oraz środowiska.
3. Dwie dekady upraw genetycznie modyfikowanych zbóż: sukcesy, porażki i szanse KLIK.
4. Badanie rozkładu w glebie transgenicznej kukurydzy Bt oraz jej konwencjonalnego odpowiednika KLIK. Nie stwierdzono różnic w tempie rozkładu odmiany GMO oraz wpływu na skład mikroflory glebowej.
5. Porównanie alergenności genetycznie modyfikowanej gorczycy oraz jej konwencjonalnego odpowiednika KLIK. Nie stwierdzono różnic w odpowiedzi układu immunologicznego między obiema odmianami.
6. Rozwój genetycznie modyfikowanej odmiany: od wynalezienia do komercjalizacji KLIK.
7. Panel naukowy EFSA opublikował opinię dotyczącą umieszczenia na rynku (żywienie oraz przetwarzanie) genetycznie modyfikowanej soi MON88705 (Visitive Gold), u której modyfikacje polegają na zwiększeniu zawartości kwasu oleinowego, zmniejszonej zawartości kwasu linolenowego oraz odporności na herbicyd glifosat KLIK. EFSA stwierdza, iż modyfikowana odmiana jest tak samo bezpieczna jak konwencjonalne odpowiedniki.
Polska
1. „Sekretarz stanu Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Kazimierz Plocke zdecydowanie potwierdził wolę rządu wprowadzenia zakazów upraw kukurydzy modyfikowanej genetycznie MON810 i ziemniaka Amflora (obecnie jedynych GMO dopuszczonych do upraw w Unii Europejskiej) przed najbliższym okresem siewnym, czyli wiosną 2013 r – informuje Greenpeace” KLIK PL.
2. Rada Miejska w Sosnowcu odrzuciła uchwałę Sejmiku Województwa ws. ogłoszenia obszaru województwa śląskiego strefą wolna od organizmów zmodyfikowanych genetycznie KLIK PL. „- Dobrze się stało, że większość sosnowieckich radnych wykazała się zdrowym rozsądkiem, a nie zabobonnym lękiem przed tym co nowe i nieznane – podsumował radny Winiarski.”
Europa
1. Prezydent Papieskiej Akademii Nauk w wystąpieniu przed Synodem Biskupów stwierdził, iż GMO to kolejny krok naprzód w ewolucji KLIK. „Nasza Akademia uważa, iż obecnie stosowane metody otrzymywania organizmów transgenicznych nie łamią zasad ewolucji i nie niosą ze sobą dodatkowego ryzyka”.
2. EFSA (Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności), na pisemną prośbę prof. Seraliniego, udostępnił dokumentację dotyczącą wprowadzenia na rynek kukurydzy MON810 KLIK. Przypomnijmy, iż prof. Seralini odmówił udostępnienia naukowcom oraz EFSA wyników swoich badań tłumacząc, że zrobi to jeśli EFSA również udostępni dane dotyczące kukurydzy NK603. Zastanawiam się jaką wymówkę tym razem znajdzie prof. Seralini, by uniknąć opublikowania wszystkich danych z eksperymentu.
3. Podczas posiedzenia Komitetu Odwoławczego kraje członkowskie nie uzgodniły stanowiska w sprawie autoryzacji genetycznie modyfikowanej kukurydzy MIR162 na cele żywnościowe i paszowe oraz jej importu i przetwarzania. Sprawę rozstrzygnie Komisja Europejska KLIK PL.
4. Komisja Europejska wyraziła zgodę na wprowadzenie do obrotu kukurydzy GMO MIR162 firmy Syngenta. Zgoda obejmuje stosowanie m. in. w żywności, paszy (indywidualnie oraz jako dodatek), ale nie dotyczy uprawy KLIK PL.
5. Ukraina:
– Zniesiono obowiązkowe oznakowanie „Bez GMO” KLIK.
– Rada Ministrów powołała centrum naukowe przy Narodowej Akademii Nauk, które zajmie się testowaniem GMO KLIK.
6. Szwajcarscy rolnicy uważają, iż ich kraj nie jest gotowy na uprawy GMO KLIK.
7. Komisja Europejska przyjęła wniosek w sprawie zmiany dyrektywy Rady 2001/110/WE z dnia 20 grudnia 2001 r. odnoszącej się do miodu. Celem zmian jest bardziej precyzyjne określenie rzeczywistej natury pyłku w miodzie KLIK PL. „Ponieważ pyłek stanowi ok. 0,5 proc. zawartości miodu, to nawet miód zawierający wyłącznie pyłek GMO nie będzie musiał być oznakowany.”
8. Unijny Komisarz ds. Zdrowia John Dalli ostrzegł w zeszłym tygodniu przedstawicieli państw członkowskich, że według przyszłych przepisów obejmujących klauzulę derogacyjną wobec stosowania GMO (opt-out), zezwolenie na wprowadzenie krajowego zakazu uprawy zatwierdzonych organizmów genetycznie modyfikowanych w jednym państwie członkowskim nie będzie stanowiło precedensu dla [podobnego zwolnienia] w przypadku innego kraju KLIK PL.
9. Katalońscy rolnicy uprawiają transgeniczną kukurydzę chętniej niż ich koledzy z USA KLIK. Aż 90% zasiewów kukurydzy w tym regionie to odmiany GMO.
10. W związku z medialną burzą jaka wybuchła we Francji po publikacji badań Pana Seraliniego, firma Vilmorin, czwarta co do wielkości firma nasienna na świecie, zrezygnowała z prowadzenia w najbliższym czasie testów polowych transgenicznych odmian zbóż we Francji KLIK.
11. Irlandia. Testy polowe transgenicznego ziemniaka potwierdzają, iż jest on odporny na popularną chorobę wirusową – zarazę ziemniaka KLIK.
12. Niemiecki Rząd w odpowiedzi na zapytanie jednej z grup parlamentarnych (w trybie tzw. Kleine Anfrage), wyraził opinię, iż pomimo tego, że nie wspiera użycia inżynierii genetycznej w rolnictwie krajów rozwijających się, dostrzega jednocześnie korzyści jakie mogą wynikać z zastosowaniu GMO w celach zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego na świecie KLIK.
13. Smutny dzień dla Nauki (ale radosny dla organizacji anty-GMO). We Włoszech spalono (na stosie) setki transgenicznych drzewek (winne bycia GMO), które stanowiły część doświadczeń polowych wykonywanych w ramach wieloletnich badań finansowanych ze źródeł publicznych (jedne z najdłużej trwających testów w Europie i na świecie) KLIK. O kontrowersjach wokół tej sprawy pisałem w czerwcu (Włoskie Rothamsted).
Świat
1. Australia. Partia „Zielonych” nie udzieli żadnego poparcia dla GMO KLIK. To słowa lidera tej partii Pani senator Christine Milne.
2. Nowa Zelandia. Naukowcy stworzyli pierwszą krowę, która produkuje od razu hypoalergiczne mleko. To pierwszy tak udany eksperyment u ssaków związany z metodą wyciszania genów KLIK PL.
3. Kanada. Naukowcy uzyskali krowę, której mleko zawiera białka zwiększające odporność na wirusa HIV KLIK.
4. Meksyk. Dane przedstawione przez Ministerstwo Rolnictwa mówią o tym, że 90% importowanej do kraju kukurydzy to odmiany GMO KLIK.
5. Paragwaj. Minister Rolnictwa zapowiedział, iż jego kraj rozpoczyna pracę nad własnymi odmianami genetycznie modyfikowanej bawełny KLIK,
6. Argentyna. Naukowcy z National Institute of Agribusiness w Buenos Aires, wyhodowali krowę, która wydziela w produkowanym przez siebie mleku dwa związki chemiczne występujące w mleku ludzkim – laktoferynę i lizozym KLIK PL. Są to substancje chroniące noworodki przed bakteriami i wirusami.
7. Urugwaj. Pierwsza odmiana genetycznie modyfikowanej soi typu „stack” została dopuszczona na rynek KLIK.
8. Pakistan. Naukowcy opracowali odmianę bawełny odporną na wirusa CLCV KLIK.
9. Korea Południowa. Naukowcy opracowali metodę produkcji biopaliw o wysokiej wydajności z wykorzystaniem genetycznie modyfikowanych bakterii Clostridium acetobutylicum KLIK.
10. Mozambik. Przedstawiciele tego kraju odwiedzili Chiny by poznać technikę upraw transgenicznej bawełny KLIK. Mozambik planuje przeprowadzenie pierwszych testów polowych bawełny Bt.
11. Ghana. Na przyszły rok zaplanowano przeprowadzenie pierwszych testów polowych transgenicznych zbóż KLIK.
12. Malezja. Naukowcy potwierdzają, iż GMO są narzędziem w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego KLIK.
13. Boliwia. Prezydent Evo Morales wcielił w życie akt prawny o nazwie Prawo Matki Ziemi oraz Integralny Rozwój dla Dobrego Życia KLIK. Zakłada on całkowity zakaz importu, obrotu i uprawy GMO na terenie całego kraju.
14. Syria. Prezydent Assad wprowadza nowe regulacje dotyczące GMO, których celem jest „ochrona zdrowia i życia ludzi” KLIK. Przypomnijmy, iż Pan Assad odpowiada jednocześnie za śmierć 33000 osób, które zginęły w jego kraju w ciągu ostatnich 19 miesięcy.
15. Zimbabwe. Organizacja rolnicza ZCFU (Zimbabwe Commercial Farmers Union) nawołuje Rząd do zmiany polityki wobec GMO oraz adopcji transgenicznych odmian zbóż KLIK.
16. Indie:
– Ponad 50 naukowców z dziedziny rolnictwa i ekonomii zaapelowało we wspólnym stanowisku do Premiera, by interweniował w sprawie decyzji panelu technicznego doradzającego Sądowi Najwyższemu KLIK. Rekomendację panelu technicznego uważają za szkodliwą z punktu widzenia rozwoju nauki oraz biotechnologii w Indiach.
– Przeciw wprowadzeniu moratorium opowiadają się rolnicy uprawiający bawełnę Bt, którzy zwracają uwagę na to, iż uniemożliwia się im korzystanie z najnowszych osiągnięć technologicznych oraz ogranicza się wybór KLIK
– Organ doradczy przy Radzie Ministrów złożony z naukowców pozytywnie zaopiniował wykorzystanie GMO w rolnictwie, jako narzędzia w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego KLIK
– Wypowiedź hinduskiego rolnika: „Pozwólcie nam uprawiać GMO” KLIK
17. W odpowiedzi na raport parlamentarnej komisji ds. Rolnictwa w Indiach, w którym padają twierdzenia o tym, iż uprawy bawełny Bt (GMO) nie przynoszą korzyści rolnikom (wręcz przyczyniają się do samobójstw rolników), 65 naukowców z dziedziny agronomii oraz ekonomii (głównie z inspiracji prof. Mati’a Qaim’a) przygotowało krytyczne stanowisko odrzucające wnioski w/w komisji KLIK.
18. USA:
– Politycy utrudniają czy wręcz uniemożliwiają prowadzenie badań nad transgenicznymi zwierzętami, co zmniejsza konkurencyjność USA w stosunku do innych krajów, prowadzących intensywne badania na tym polu KLIK.
– Ciąg dalszy debaty o znakowaniu żywności zawierającej GMO. Po tym jak znakowaniu sprzeciwiła się największa organizacja zrzeszająca lekarzy (AMA), podobne stanowisko wyraziła organizacja zrzeszająca naukowców AAAS (American Association for the Advencement of Science) KLIK.
– W 2012 roku firma Monsanto potroiła powierzchnię na której prowadzone są testy polowe transgenicznej pszenicy KLIK. Świadczyć to może o tym, iż firma dokonała dużego postępu w badaniach nad transgeniczną pszenicą.
Poczynania przeciwników
1. „Nasza wspólna akcja z promocją polskiej wersji filmu „GMO, alarm dla świata” [film o badaniach Pana Seraliniego – WZ], okazała się wielkim sukcesem. W ciągu tygodnia film obejrzało ponad 110 tysięcy osób, nowi widzowie nadal wchodzą, jest ich około 20 tysięcy dziennie. Jesteśmy lepsi od wersji anglojęzycznej GMO, Global Alert, i francuskiej OGM, le moment de vérité razem wziętych!” KLIK PL. Są powody do świętowania.
2. Poseł Ardanowski (PiS), wraz z „ekspertami” Koalicji Polska Wolna od GMO, zwołał w Sejmie konferencję prasową pt.: „Nowe wyniki badań naukowych dotyczących GMO świadczące o jego szkodliwości” KLIK PL. Imponuje poziom oderwania od rzeczywistości.
3. Greenpece zorganizował konferencję w Sejmie pod tytułem: „Uprawy GMO odporne na opryski chemiczne – wpływ na rolnictwo i środowisko naturalne” KLIK PL
Inne
1. W związku z upływem 60 lat od opisania cząsteczki DNA jako trójwymiarowej podwójnej helisy – organizacja EuropaBio wprowadziła „Europejski Tydzień Biotechnologii”. Wydarzenie to zagości na stałe w kalendarzu imprez i odbywać się będzie w Europie co roku w pierwszym tygodniu października KLIK PL.
2. W Rzeczpospolitej ukazał się dodatek „Biotechnologia – Szansa czy zagrożenie” KLIK PL. Czyli wypowiedzi ekspertów o zastosowaniu GMO w rolnictwie i medycynie oraz roli biotechnologii we współczesnej gospodarce.
3. „Po 15 latach są olbrzymie korzyści ekologiczne i ekonomiczne” KLIK PL. Artykuł Matt’a Ridley’a o GMO.
4. Mięsa, jabłka, wódka i słodycze – to motory napędowe polskiej sprzedaży zagranicznej. „Największą nadwyżkę notujemy na rynku drobiu. W tym segmencie jesteśmy graczem numer 3 w Europie…” KLIK PL. Przypominam, że nasze kurczęta są karmione paszami zawierającymi śrutę sojową GMO (tańszą od konwencjonalnej śruty). Czy nadal bylibyśmy dumni z naszego sukcesu eksportowego, gdyby Rząd posłuchał „ekspertów” Koalicji Polska Wolna od GMO i zakazał stosowania pasz GMO?
5. Opinie ekspertów:
– Dr Ibrahim Kwasi Atokple rozwiewa kontrowersje wokół GMO twierdząc, iż nie stanowią one żadnego ryzyka dla zdrowia ludzi KLIK,
– Jose Falck-Zepada – Badania przeprowadzone przez Międzynarodowy Instytut Polityki Żywnościowej (IFPRI) wykazują, iż odmiany GMO zapewniają rolnikom większy dochód w porównaniu do konwencjonalnych odmian, szczególnie w krajach rozwijających się KLIK
– „Zapomnijcie o pieniądzach, podążajcie w kierunku nauki” KLIK. „Oskarżenia dotyczące GMO ocierają się o hipokryzję i sprowadzają debatę polityczną na niewłaściwe tory” – dr Sebastian Olényi.
6. Kącik Organiczny:
– „GMO Cię nie zabije, natomiast organiczne ciastko może” KLIK
– Amerykańska Akademia Pediatrów, w swym pierwszym raporcie o żywności organicznej stwierdza, iż jest ona tak samo zdrowa jak żywność konwencjonalna KLIK.
7. Jakie są źródła ruchów anty-GMO? Wystarczy podążać za pieniędzmi KLIK. Analiza zwrou z podatków organizacjom „non-profit”, które zaangażowane są w walkę z biotechnologią rolniczą wskazują, iż każdego roku wydają one ok. 2,5 miliarda dolarów na kampanie anty-GMO. Większość tych pieniędzy pochodzi od bogatych grup interesu, które korzystają na wzniecaniu strachu przed GMO.
8. Biotechnologia rolnicza jest ciągle atakowana KLIK. Tej jesieni ataki przeciw biotechnologii rolniczej stały się liczniejsze niż zwykle.
9. Nie możemy dłużej pozwalać sobie na ignorowanie korzyści związanych z genetycznie modyfikowaną żywnością KLIK
10. EFSA odrzuca oskarżenia aktywistów o powiązania z przemysłem biotechnologicznym KLIK. Dyrektor generalna tej agencji – Catherine Geslain-Lanéelle zapytana, czy aby EFSA nie za bardzo sprzyja biznesowi, odpowiada: „Nie ma na to żadnych dowodów. Regularnie spotykamy się z organizacjami pozarządowymi i aktywistami takich grup jak Friends of the Earth. Zapraszamy ich. Niestety niektórym organizacjom zależy by pewne informacje byly stale w obiegu, jednak nie są one prawdziwe.”
11. Najważniejsze na koniec. Wspomóżmy walkę o obronę budżetu Unii Europejskiej przeznaczonego na badania naukowe poprzez wypełnienie petycji w tej sprawie KLIK. W czasach kryzysu politycy starają się oszczędzać na wszystkim. Jednak jednym z najgorszych pomysłów są oszczędności w Nauce.
4 listopada o godz. 1:16 6616
Zastanawiam się, dlaczego jeszcze Pan nie wspomniał na blogu o tym, co firma Monsanto szykuje na rok 2014, gdy wygaśnie patent na soję transgeniczną odporną na glifosat. Mianowicie dobiega końca przygotowanie herbicydu RoundupXtend składającego się z glifosatu i dikamby, którego skuteczność ma być jeszcze wyższa! Równolegle sprzedawane będą rośliny RoundupReady 2 Xtend, przy czym pierwsza będzie soja…
Bardzo interesujące są badania Monsanto w kooperacji z BASF Plant Science dotyczące opracowania roślin o wyższych plonach (całkowita nowość) oraz odpornych na suszę (kontynuacja DroughtGard). Dodatkowo Monsanto wraz ze swoja spółką zależną Seminis pracuje nad modyfikacją warzyw w celu uodpornienia ich na wirusy i szkodniki. Tyle nowych rzeczy, a pan ogranicza się do ogólników! Szkoda…
W jakim celu modyfikowane genetycznie są zwierzęta? W artykule wspomina Pan wszakże o tym, że prace dotyczące tej kwestii są blokowane przez polityków amerykańskich… Z tego co słyszałem, ich modyfikacja to ciężka sprawa i naprawdę trudno przeprowadzić ich modyfikację… ale jakie nowe cechy się uzyskuje przy niej?
4 listopada o godz. 22:15 6885
@Pasjonat…
„Tyle nowych rzeczy, a pan ogranicza się do ogólników! Szkoda…”
Ja również żałuję, że nie jestem w stanie być na bieżąco z każdym projektem prowadzonym przez firmę Monsanto (ale również i inne firmy). Dziękuję jednak za czujność i przybliżenie nam informacji o kilku ciekawych projektach.
„W jakim celu modyfikowane genetycznie są zwierzęta?”
Temat rzeka. Cele modyfikacji są ograniczone niemal do pomysłowości naukowców. Podobnie jak u roślin modyfikacje mogą dotyczyć zmiany jakości produktów zwierzęcych (poprawa właściwości produktów mięsnych czy nabiałowych). Można wpływać na przyrost tuszy, np. poprzez wprowadzenie genu hormonu wzrostu przyśpieszającego przyrost masy ciała. Podobnie jak u roślin, można modyfikować zwierzęta pod kątem zwiększonej odporności na choroby i pasożyty (np. kury odporne na ptasią grypę). Ciekawe modyfikację dotyczą wpływu na metabolizm, np. wprowadzenie genu fitazy zwiększającego wydajność przyswajania fosforu (pisałem o tym w artykule o Ekoświnkach). Bardzo szeroki temat badań to wykorzystanie transgenicznych zwierząt w celach biomedycznych. Zwierzęta produkujące leki czy szczepionki. Produkcja mleka hypoalergicznego. Kontrowersyjnym tematem jest wykorzystanie zwierząt transgenicznych do celów ksenotransplantacyjnych.
Transformacja zwierząt rzeczywiście stwarza większe problemy. Nie jestem w tym temacie specjalistą (w sensie, że nie mam doświadczenia). Posłużę się cytatem z publikacji:
„Modyfikacje genetyczne zwierząt nie dorównują, jak dotąd skali produkcji roślin GM, głównie ze względu na trudności w samym procesie modyfikacji. Proces otrzymywania transgenicznych zwierząt jest skomplikowany, długotrwały, a koszty jego są znaczne. Występują często trudności techniczne w uzyskaniu materiału do transgenezy. Jedną z podstawowych przeszkód jest niewielka liczba zarodków dostępnych do mikroiniekcji DNA, szczególnie w przypadku zwierząt, które rodzą zazwyczaj tylko jedno młode (np. bydło). Otrzymane, zmodyfikowane genetycznie zwierzęta mogą chorować lub być bezpłodne.”
25 listopada o godz. 20:06 12986
Do Pana Wojciecha:
a dlaczego w Indiach wprowadzono to moratorium? Skoro to wszystko jest takie nieszkodliwe, to skąd sprzeciw biotechnologów? Przecież, takie badania mogłyby właśnie taką nieszkodliwość potwierdzić, nieprawdaż?
3 grudnia o godz. 12:52 15137
Wycofuję się z mojego pytania do Pana Wojciecha. A czy mogliby mi Państwo – inżynierowi, lecz jednak totalnemu laikowi w dziedzinie biotechnologii, wyjaśnić czy to moratorium dotyczy badań nad nowymi odmianami transgenicznej bawełny wraz z jej wpływem na otaczający ekosystem i na zdrowie ludzi? Czy chodzi tylko o badania nad tymi odmianami po to by uzyskać jak najlepszy „gatunek” bawełny?