Rosja obiera kurs ku biotechnologii

W ostatnim czasie miały miejsce dwa wydarzenia, które świadczą o zmianie nastawienia władz rosyjskich nie tylko do samej biotechnologii ale również do genetycznie modyfikowanych organizmów. Czyżby nasi bracia zza wschodniej granicy zaczęli dostrzegać potencjał drzemiący w inżynierii genetycznej?

24 kwietnia 2012 roku Władimir Putin sygnował swym podpisem realizację projektu o nazwie „Kompleksowy Program Rozwoju Biotechnologii w Rosji 2012-2020„. Rosja planuje stać się jednym z liderów w dziedzinie biotechnologii oraz zamierza stworzyć szeroki i konkurencyjny sektor bioekonomii. Razem z rozwojem nanotechnologii oraz technologii informatycznych ma to przyczynić się do modernizacji oraz zwiększenia konkurencyjności rosyjskiej gospodarki.

Realizacja projektu odbywać się będzie w dwóch fazach rozłożonych na lata 2012-2015 oraz 2016-2020. Na ten cel Rząd Rosji przeznaczy „drobne” 40 mld dolarów (1,18 tryliona rubli). W biotechnologię rolniczą Rząd ma zamiar zainwestować 200 mld rubli. Na pozostałe działy biotechnologii przeznaczono następujące sumy: bioenergetyka – 367 mld rubli, biotechnologia przemysłowa – 210 mld, biomedycyna – 150 mld, biofarmaceutyki – 106 mld, biotechnologia morza – 70 mld, biotechnologia leśna – 45 mld, biotechnologia środowiskowa – 30 mld.

Projekt przewiduje rozwój nowych odmian zbóż w oparciu o osiągnięcia biologii molekularnej w tym inżynierię genetyczną. Obecnie Rosja praktycznie nie prowadzi badań nad nowymi odmianami zbóż odpornych na suszę, szkodniki, choroby, niekorzystne warunki środowiska, etc., w których wykorzystywano by najnowsze osiągnięcia biotechnologii. Bez tego, rolnictwo rosyjskie będzie coraz mniej konkurencyjne na światowych rynkach.

Kolejnym wydarzeniem świadczącym o złagodzeniu podejścia Rosjan do GMO, jest niedawna decyzja władz Moskwy. W kwietniu rządzący stolicą Rosji zdecydowali, że producenci żywności, która nie zawiera GMO, nie będą musieli oznaczaj jej jako „Wolna od GMO!”. Etykieta taka została wprowadzona na terenie Moskwy w 2007 roku. Teoretycznie etykietowanie produktów nie było wymagane, ale producenci z uwagi na utrzymanie dobrych relacji z władzami Moskwy uznali, że będą się do przepisu stosować. Oznakowanie to było jednak wymagane w przypadku produktów zamawianych na koszt budżetu miasta.

Dmitriy Krasnov (Departament Handlu i Spraw Klientów), na wystąpieniu przed mediami, tak oto uzasadniał decyzję władz Moskwy:

1. Etykieta „Wolne od GMO” wprowadzała w błąd klientów, sugerując im, że produkty te mają jakieś korzystne cechy, nawet jeśli mogły zawierać szkodliwe dla zdrowia substancje.”

2. „Etykietowanie produktów stanowiło duże obciążenie miejskiego budżetu. W latach 2007-2011 miasto wydało na badanie 70000 próbek żywności ponad 170 milionów rubli (6 mln $). W roku 2008 – 3,9% próbek zawierało GMO, w roku 2009 – 0,14%, w roku 2010 oraz 2011 żadna próbka nie zawierała GMO.”

3. „Wymóg etykietowania stał w sprzeczności z prawem federalnym. Kontrolą produktów pod względem zawartości GMO zajmują się instytucje Ministerstwa Zdrowia oraz Federalny Urząd ds. Praw Konsumentów. Prawo federalne nakłada na producentów żywności wymóg znakowania, w przypadku gdy zawartość GMO przekracza 0,9%. Urząd ds. Monopolu również wyraził negatywną opinię co do etykietowania żywności, za naruszanie zasad konkurencji.”

Zniesienie wymogu znakowania żywności w Moskwie jako „Wolne od GMO” oraz wprowadzenie w życie projektu „Kompleksowy Program Rozwoju Biotechnologii w Rosji 2012-2020” ilustruje nowy trend w społeczeństwie rosyjskim, polegający na osłabieniu sprzeciwu w odniesieniu do produktów otrzymywanych z genetycznie modyfikowanych organizmów.